140 کالا
الکتروموتور ضد انفجار
الکتروموتور ضد انفجار (Explosion Proof) که به الکتروموتور ضد جرقه نیز معروف است نوعی موتور الکتریکی است که برای کار در محیط‌های خطرناک و قابل انفجار مانند روغنکاری، پالایشگاه‌ها، معادن، کارخانجات شیمیایی، کارخانجات گاز و پتروشیمی و سایر محیط‌هایی که حضور گاز و بخارات قابل اشتعال دارند، طراحی و ساخته است.
الکتروموتورهای EX می‌توانند در محیط‌هایی که ممکن است گاز یا بخاراتی از جمله هیدروکربن‌ها، مواد شیمیایی و سایر مواد قابل اشتعال وجود داشته باشد کار کنند.
الکتروموتور ضد انفجار چیست؟
الکتروموتورهای ضد انفجار، برای کار در محیط‌هایی که گاز یا بخاراتی که قابل اشتعال هستند، تولید می‌شوند. این نوع موتورها با توجه به جزئیاتی مانند کلاس‌های انفجاری، محافظت‌کننده‌ها، قطعات و موادی که برای جلوگیری از انفجار به کار می‌روند، طراحی و ساخته می‌شوند.
آشنایی با کلاس‌های انفجاری و خواندن آن در پلاک الکتروموتور ضد انفجار
محیط‌های انفجاری از نقطه نظر آتش سوزی و انفجاری شامل دو استاندارد در سطح جهانی می‌شود.
- استاندارد ملی برق آمریکا (NEC)
- استاندارد بین المللی (IEC) (در ایران بیشتر از این استاندارد استفاده می‌شود)
طبقه بندی فضاهای عملیاتی مستعد خطر بر اساس استاندارد NEC 500
فضاهای مستعد خطر به طور کلی به دو دسته معادن زغال سنگ و غیر معادن گروه بندی می‌شوند.
- گروه معادن: به دلیل شرایط خاصی که در معدن‌ها وجود دارد، از استانداردهای جهانی در طبقه بندی و گروه بندی این مناطق استفاده نمی شود و هر کشور با توجه به قوانین خود قوانین و دستورالعمل هایی را در این مورد وضع نموده است.
- گروه غیر معادن: در این دسته ، فضاهای مستعد خطر مطابق ماده شماره 500 آیین نامه برق کشور آمریکا (NEC) به سه کلاس طبقه بندی می شوند:
- Class I: فضایی است که در آن گازهای قابل اشتعال موجود باشد، مانند: تاسیسات نفتی.
- Class II: مکان‌هایی که در آن‌ها غبارهای قابل اشتعال وجود دارد و یا ممکن است غبار ذغال سنگ، غبار منیزیم، آلومینیوم و… به طور طبیعی به وجود آید.
- Class III: مکان‌هایی که در آن ها فیبرها و تارهای اشتعال وجود دارد و یا امکان تشکیل آن‌ها است.
در NEC هر یک از Class ها را بر حسب احتمال آتش سوزی به دو بخش تقسیم می‌کند که به هر کدام یک Division می‌گویند.
Class 1 Division 1: شامل فضاهایی است که در شرایط عادی بهره برداری از تجهیزات، گازها یا بخارات قابل اشتعال در فضا پراکنده شوند.
Class 1 Division 2: شامل فضاهایی است که در شرایط عادی، عاری از گازها و بخارات آتشزا بوده ولی در حالت غیر عادی به دلیل از کار افتادگی و خرابی تجهیزات، گازها به فضای کار وارد می‌شوند و منطقه خطر ساز می‌شود.
طبقه بندی فضاهای عملیاتی مستعد خطر بر اساس استاندارد IEC
در استاندارد IEC، در تقسیم بندی محیط های خطرناک، فقط محیط هایی که در آن‌ها گازها و بخارهای قابل اشتعال و انفجار می‌تواند موجود باشد در نظر گرفته شده است و معمولا در صنایع پتروشیمی، شیمیایی و صنعت نفت و گاز کاربرد دارد.
این استاندارد در ایران و اروپا استفاده شده و در آن فضاها بر حسب میزان گازهای قابل اشتعال به سه ZONE (منطقه) تقسیم بندی می‌شوند:
- ZONE 0: فضاهایی كه گاز و هوای قابل اشتعال در آن برای مدت طولانی وجود خواهد داشت. (معمولا در این Zone هیچ نوع الكتروموتور ضدانفجار و یا تجهیزات برقی نصب نمی گردد)
- ZONE 1: مکان هایی كه در آن مخلوط گازو هوا به میزان قابل اشتعال در شرایط عادی بهره برداری، به طور متناوب وجود ندارد (بین 10 تا 1000 ساعت در سال).
- ZONE 2: فضاهایی كه در شرایط عادی بهره برداری، مخلوط گاز و هوا به میزان قابل اشتعال وجود ندارد و یا درصورت وجود برای مدت كوتاهی تداوم خواهد داشت (بین 1 تا 10 ساعت در سال).
روش کدبندی بر طبق استاندارد اروپایی IEC
مطابق استاندارد IIM اروپا، کد الکتروموتورهای ضدانفجار از 4 بخش زیر تشکیل می‌شود:
- عبارت ثابت EEx و یا Ex
- یکی از حروف d و p و e و n (که بیانگر نوع حفاظت موتور است)
- گروه کلاس موتور
- حداکثر درجه حرارت سطح موتور
حروف نشان دهنده نوع حفاظت موتور
با فاصله بعد از Ex نوشته می‌شود که ما در ادامه مهم ترین آن‌ها را معرفی می‌کنیم.
- Ex d or Ex db: در این مدل از الکتروموتور Ex اگر جرقه یا احتراقی صورت گیرد به هیچ وجه قابلیت انتشار به بیرون الکتروموتور را نداشته و نمی تواند باعث احتراق در محیط گردد. پوسته این موتورها ضخیم بوده و وزن آن‌ها از سایر مدل های ضدانفجار سنگین تر است. محدوده کاری این موتورها در Zone1 و محیط های انفجاری خطرناک می باشد.
- Ex p: در این موتورهای ضد انفجار، محیط داخلی الكتروموتور توسط هوا یا یک گاز بی اثر تحت فشار قرار گرفته و بدین وسیله اتمسفر داخل موتور از اتمسفر خارجی جدا شده و احتمال بروز انفجار در محیط بیرونی كاهش یافته و یا از آن جلوگیری می‌شود. این موتورها را می توان در Zone1 مورد استفاده قرار داد.
- Ex e: از موتورهای Ex n قوی تر بوده و تمهیدات سختگیرانه تری جهت بهبود در شرایط كاری آن صورت گرفته است. این موتورها بیشتر در Zone2 كاربرد دارند ولی در شرایط خاص در Zone1 نیز استفاده می‌شوند.
- Ex nA: درجه انفجاری آن پایین تر از Ex d بوده و فقط در Zone2 محیط های انفجاری كاربرد دارد.
- Ex de: نشان می‌دهد بدنه الكتروموتور Ex d است ولی ترمینال آن Ex e می‌باشد. این الکتروموتور از امنیت خوبی برخوردار است.
معرفی گروه کاری الکتروموتورهای محیط های خاص
الکتروموتورهای ضد انفجار بسته به قابلیت استفاده در مناطق خطرناک به دو گروه تقسیم بندی می‌شوند:
- گروه گازی که با دو I نشان داده می‌شوند. (IIA, IIB, IIC)
- IIA: این گروه شامل گازها و بخارات اتان، پروپان، بوتان، پنتان، هگزان، نوتان، دکان، استیک اسید، استون، متانول، تولولن، اتیل استات و … می‌باشد.
- IIB: این گروه علاوه بر گاز های گروه IIA شامل: اتلین، دی متیل اتر، اتیل اتر، دی اتیل اتر، اکسید اتیلن و … می‌باشند.
- IIC: این گروه شامل تمامی گازهای خطرناک گروه‌های قبل همراه با هیدروژن و Acetylene می‌باشد.
- گروه معادن و دارای غبار که با سه I نشان داده می‌شوند. (IIIA, IIIB, IIIC)
حداکثر دمای سطح الکتروموتور
نقطه اشتعال حداقل درجه حرارتی است که بخارهای قابل اشتعال با رسیدن به آن و در صورت تماس با انرژی می‌توانند مشتعل شوند. باید دقت نمود که دستگاه های الکتریکی، دارای رنج حرارتی کمتری نسبت به دمای نقطه اشتعال گازهای قابل انفجار باشند تا از بروز انفجار جلوگیری شود.
استاندارد توصیه می‌کند که دمای الکتروموتور 20% کمتر از دمای احتراق مخلوط گازی قابل انفجار در محیط نصب باشد. این درجه بندی را با حرف T نمایش داده و برحسب نوع استاندارد از T6-T1 تقسیم بندی می نمایند.
محافظت‌کننده‌ها
محافظت‌کننده‌ها، یا همان قطعاتی که برای جلوگیری از انفجار در الکتروموتورهای ضد انفجار به کار می‌روند، شامل قطعاتی مانند جعبه، سیم‌های الکتریکی، پوشش‌ها، پیچ‌ها، موادی که برای جلوگیری از ایجاد اشتعال در الکتروموتور به کار می‌روند، و سایر قطعات می‌شوند.
موادی که برای جلوگیری از انفجار به کار می‌روند
موادی که برای جلوگیری از انفجار در الکتروموتورهای Ex به کار می‌روند، شامل موادی مانند رزین‌های اپوکسی، فیبرهای شیشه‌ای ضد انفجار، موادی که برای جلوگیری از ایجاد اشتعال به کار می‌روند، و سایر مواد می‌شوند.
کاربردهای الکتروموتورهای ضد انفجار
الکترو موتورهای ضد جرقه در صنایعی مانند پالایشگاه‌ها، کارخانجات شیمیایی، معادن، کارخانجات گاز و پتروشیمی و ایستگاه‌های پمپاژ برای انتقال سوخت و… استفاده می‌شود. این موتورها به دلیل ایمنی بالا، قابلیت استفاده در محیط‌های خطرناک و دوام بالا، انتخاب مناسبی برای صنایعی هستند که با محیط‌هایی که گاز و بخارات قابل اشتعال دارند ارتباط دارند.
به‌طور کلی مهم‌ترین و شاخص‌ترین کاربردهای این الکتروموتورها عبارت‌اند از:
- انتقال گازها و جابجایی سوخت
- در جایگاه‌های پمپبنزین و پمپ CNG
- اقسام میکسر و همزن در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
- در صنایع رنگ‌سازی
- در معادن زغال سنگ
- در کارخانه‌های ریسندگی و بافندگی
- در صنایع الکل سازی
- در صنایع نظامی و هسته‌ای
- در صنایع شیمیایی
- در ساخت هواکش ضد انفجار
نکات خرید و نگهداری الکتروموتور ضد انفجار (Ex) چیست؟
در زمان خرید الکتروموتور ضدانفجار باید به محل استفاده از آن بسیار توجه داشت. بسیار مهم است الکتروموتور انتخابی مناسب ماده و محیط باشد.
نگهداری از الکتروموتورهای ضد جرقه بسیار آسان است فقط کافی است تا برق درست بگیرند تا به راحتی چندین سال کار کنند.
بهترین تولید کنندگان الکترو موتور ضد انفجار کدامند؟
بسته به جنس الکتروموتور شرکت‌های بزرگ و معروفی با کیفیت بالا به تولید این محصولات Ex می‌پردازند.
در بخش الکتروموتورهای EX چدنی بهترین تولید کنندگان عبارتند از:
- الکتروموتور ضد انفجار زیمنس
- الکتروموتور Ex وگ
- الکتروموتور ضد جرقه ABB
- الکتروموتور ضد انفجار ATB
- الکتروموتور (Explosion Proof) cemp
- الکتروموتور ضد انفجار موتوژن
- و…
در بخش الکتروموتورهای EX آلومینیومی بهترین تولید کنندگان عبارتند از:
قیمت الکتروموتور ضد جرقه
قیمت الکتروموتور ضد انفجار سه فاز و الکتروموتور ضد انفجار تک فاز بسته به دمای کارکرد T1 ارزان ترین و T6 گران ترین قیمت گذاری می‌شوند (در ایران دو نوع T3 (قیمت پایینی دارد) و T4 (قیمت بالایی دارد) بیشترین فروش را دارند). از دیگر نکات مهم در قیمت گذاری الکتروموتور EX کلاس ضد انفجاری آن می‌باشد که کلاس d گران ترین آن‌ها است.
وارداتی و یا استوک بودن موتورها نیز بر قیمت تاثیر بسیاری دارد. الکتروموتورهای کلاس d و با دمای کارکرد T4 که سرتیفیکت نیز داشته باشند از بهترین و گران ترین نوع الکتروموتور Ex هستند.
امکان خرید یا فروش انواع الکتروموتور ضد انفجار فقط با یک تماس با کارشناسان ما برای مشتریان عزیز فراهم می‌باشد.
خرید الکتروموتور ضد انفجار
برای خرید انواع الکتروموتور ضد انفجار و دریافت مشاوره رایگان کافیست با کارشناسان ما در تماس باشید.
